«Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις» γράφει ο μεγάλος ποιητής, Κ. Καβάφης, και αυτοί οι στίχοι δεν είναι δυνατόν να μας αφήσουν ασυγκίνητους. Το καβαφικό ταξίδι, δεν είναι ένα ταξίδι επιστροφής -σε αντίθεση με το οδυσσειακό- αλλά ένα ταξίδι πηγαιμού και η καβαφική Ιθάκη εμφανίζεται ως ο ύστατος προορισμός, ο σκοπός του ταξιδιού. Στην πραγματικότητα, δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας συμβολισμός.
Σε αυτούς τους στίχους που έχουν διαβαστεί, ειπωθεί και αγαπηθεί από χιλιάδες, το νησί συμβολίζει τον στόχο, τον προορισμό του ταξιδιού. Ο προορισμός αυτός δεν ήταν, είναι ούτε θα είναι ο ίδιος για όλους. Αν ρωτήσεις διαφορετικούς ανθρώπους, θα πάρεις διαφορετικές απαντήσεις. Εγώ πάντως τους ρώτησα πού θα ήθελαν να ταξιδέψουν.
Η Τ. μας μίλησε για την Ιθάκη : «στα 19 μου ξέσπασε η καραντίνα. Μια αποτυχία στις Πανελλήνιες με ώθησε στο να προσπαθήσω ξανά. Και τότε αντιλήφθηκα κάτι πολύ σημαντικό. Ήταν Ιανουάριος και το μυαλό μου ήταν στην Ιθάκη. Στις δύσκολες στιγμές το μυαλό μου γυρνούσε εκεί. Η απόφαση μου να ξαναδώσω σε συνδυασμό με τον κορονοϊό με είχε επηρεάσει αρνητικά. Η σκέψη ότι, όταν τελειώσει όλο αυτό, θα έρθει καλοκαίρι και θα ξαναπάω στην Ιθάκη μου έδινε δύναμη. Ακόμα και το ποίημα του Καβάφη είχε πλέον διαφορετική σημασία μέσα μου. “Κι αν φτωχική την βρεις, ή Ιθάκη δεν σε γέλασε. Τόσο σοφός που έγινες ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν.” Ήρθε καλοκαίρι, όλα πήγαν καλά, ποτέ ξανά το ταξίδι για την Ιθάκη δεν μου είχε φανεί τόσο μακρύ. Ανυπομονούσα να δω ξανά το νησί στον ορίζοντα, να μυρίσω τον αέρα της. Όταν πλέον έφτασα δεν μπορούσα να συγκρατήσω το χαμόγελο μου. Ένα μέρος της καρδιάς μου ανήκει εκεί. Δεν είναι μόνο προορισμός καλοκαιρινός για εμένα. Είναι πατρίδα μου.»
Η Κ. μας είπε: «θα ήθελα να ταξιδέψω κάπου όπου όλα όσα έχω μάθει, θα διαψευσθούν. Η τεχνολογία που έχω μάθει να χρησιμοποιώ και να με βολεύει θα έχει άλλη μορφή. Η εκπαίδευση και η παιδεία επίσης. Όλα τα “ιδανικά” θα μπορούν να γίνουν και πραγματικά και ο κόσμος δε θα είναι χρωματισμένος με αυτό το αίσθημα απαισιοδοξίας. Τα όνειρα δεν θα υπάρχουν μόνο στον ύπνο και κάθε μέρα θα έχουμε λίγο χρόνο να κουβεντιάσουμε. Το φλερτ θα γίνει όπως ήταν, προσωπικό. Ο κόσμος θα αγαπάει, θα αγαπιέται και θα διασκεδάζει ανελέητα στην προσπάθεια να ξορκίσει καθετί κακό. Θα ήθελα να κάνω, λοιπόν, ένα ταξίδι σε μία συναυλία που θα κρατήσει για αιώνες. Σε αυτή τη συναυλία, ενωνόμαστε, τραγουδάμε και σκεφτόμαστε γιατί είμαστε ευγνώμονες. Θέλω να κάνω ένα ταξίδι, σκοπός του οποίου θα είναι να περιβάλλομαι από τους ανθρώπους που μοιάζουν με τραγούδια και συνθήκες που μοιάζουν με συναυλίες.»
Η Α. μας ανέφερε: «η ομορφιά των λέξεων έγκειται στην πληθώρα των ερμηνειών που αποφασίζουμε να προσδώσουμε. Ένα ταξίδι μπορεί να προσιδιάζει μία αεροπορική πτήση από την Θεσσαλονίκη στο Εδιμβούργο ή την γνωριμία σου με έναν άνθρωπο που θα ταξιδέψεις μαζί του, μέσα του, στο αόριστο παντού. Ένας σταθμός μπορεί να έρχεται και να φεύγει. Θυμάμαι το ταξίδι της γνωριμίας μας, πως ξεκίνησε δίχως προγραμματισμό και κατέληξε σε ένα εισιτήριο δίχως επιστροφή. Ταξιδέψαμε μαζί σε δρόμους κάτω από την βροχή, σε παραλίες με παγωτό με γεύση μάνγκο κάτω από τον ήλιο· ταξιδεύαμε για να εξερευνήσουμε μαζί. Έκτοτε, ταξιδεύεις διαρκώς στις συνάψεις και τους νευρώνες του εγκεφάλου μου, παράγοντας μία παλέτα χημικών αντιδράσεων. Κι ας θεωρείται το ταξίδι μας, πλέον, λήξαν. Πράγματι, ένα ταξίδι πρέπει να τελειώνει όσο γλυκόπικρος κι αν είναι ο προορισμός που σηματοδοτεί το τέλος. Πώς αλλιώς θα γευόσουν την συνειδητοποίηση της ιδιαιτερότητας ενός ταξιδιού, εάν το απολάμβανες για πάντα; Μονάχα έτσι θα αντιλαμβανόμουν πως ήσουν ένας σταθμός μου.»
Η Μ. μας ανέφερε: «ταξίδι στο χρόνο, σε διαφορετικά μέρη, με διαφορετικά πρόσωπα, για διαφορετικούς σκοπούς και όνειρα. Πάντα θα υπάρχει ένα βαθύτερο νόημα από πίσω. Το δικό μου επιθυμητό ταξίδι είναι ταξίδι βαθύ, ταξίδι ανακάλυψης του ίδιου μου του εαυτού. Ταξίδι σε πτυχές μου που πάντα αδημονούν να βγουν στην επιφάνεια, κι όμως πάντα κάτι τις καταπιέζει. Εγώ η ίδια ορίζω την διαδρομή που θα ακολουθήσω σε αυτό μου το ταξίδι. Κι αυτό το κάνει ακόμη πιο ανοιχτό στη πρόκληση. Βρίσκεις νέους προορισμούς που θα δώσουν νόημα στον προορισμό σου, στη συνολική ζωή που διανύεις. Όλα αυτά κινούνται στη σφαίρα του μη πραγματικού, του άπιαστου. Κι όμως, για εμένα υπάρχει και αυτός ο προορισμός που θέλω καθημερινά να ταξιδεύω. Δεν έχει ποτέ τέλος. Αλλά έχει αρχή. Και η αρχή είμαστε εμείς.»
Διαφορετικός ο προορισμός -η Ιθάκη- του καθενός. Μπορεί να είναι είτε ένα πρόσωπο, είτε μια εποχή, είτε μια αγκαλιά, είτε μια στιγμή. Τα ταξίδια που επιλέγει κανείς να κάνει στη ζωή του δεν έχουν πάντοτε εισιτήριο, δεν βρίσκονται σε κάποιον τόπο -κοντινό ή μακρινό-. Δεν μπορούν να γίνουν με κάποιο μέσο μεταφοράς, δε μπορούν να καθοριστούν στη διάρκειά τους. Είναι όμως και αυτά που μπορούν να μας διαμορφώσουν. Ο στόχος μπορεί να είναι διαφορετικός για τον καθένα, όμως η διαδρομή είναι πάντα η ίδια στη βάση της.
Είναι αλήθεια, το ταξίδι παραμένει ίδιο. Μπορεί να μη συναντήσει κανείς Λαιστρυγόνες, Κύκλωπες, τον Ποσειδώνα ή τους Φοίνικες. Θα συναντήσει όμως ευκολίες, δυσκολίες, χαρές, λύπες, ανθρώπους. Θα φτιάξει αναμνήσεις, θα μάθει πράγματα για τον εαυτό του και τον κόσμο γύρω του. Αλλού θα τολμήσει, αλλού θα συγκρατηθεί, αλλού θα παλέψει, αλλού θα νικήσει. Η Ιθάκη είναι ο προορισμός του ταξιδιού μέσα στη ζωή και, όποια κι αν θέλει ο καθένας μας να είναι, το ταξίδι προς αυτή θα δώσει τα πάντα.
«Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις» γράφει ο μεγάλος ποιητής, Κ. Καβάφης. Και ναι σου εύχομαι οι γνώσεις που θα πάρεις να είναι πολλές. Σου εύχομαι, όμως, οι Ιθάκες σου να είναι ακόμη περισσότερες.
Τα αρχικά των ονομάτων χρησιμοποιήθηκαν για τις ανάγκες του άρθρου και είναι φανταστικά. Δεν υπάρχει καμία συσχέτιση με την πραγματικότητα. Οι φόρμες, στις οποίες το κοινό δίνει τις απαντήσεις του, είναι και θα παραμείνουν ανώνυμες.
