«Μην κλαις», «ο άντρας είναι ο κουβαλητής του σπιτιού», «άντρας είσαι, εσύ κάνεις κουμάντο». Αυτές είναι μερικές μόνο από τις εκφράσεις που ηχούν στα αυτιά ενός μικρού αγοριού όταν μεγαλώνει, προερχόμενες τόσο από αρσενικές, όσο και από θηλυκές φιγούρες στον κοινωνικό του περίγυρο. Παρόλο που δεν μας προκαλούν έκπληξη -και ενδεχομένως τις έχουμε πλέον συνηθίσει- αποτελούν οιωνούς ενός φάσματος ιδεών που στις κοινωνικές επιστήμες ονομάζουμε τοξική αρρενωπότητα. Μάλιστα, προσωπικότητες όπως ο Andrew Tate, που έχουν τραβήξει τα βλέμμα της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα, έχουν εντείνει την συζήτηση περί υγιών ανδρικών προτύπων και την έκφραση του αρσενικού φύλου.
Το κοινωνικό σύνολο έχει υιοθετήσει το δικό του άκαμπτο «κουτί» που συμπεριλαμβάνει ορισμούς όπως τι είναι η αρρενωπότητα, τι σημαίνει να είσαι άντρας, και το οποίο είναι γεμάτο με επιβαλλόμενες, επιτρεπτές και ασυγχώρητες συμπεριφορές· οποιαδήποτε στάση εντοπίζεται έξω από αυτό το κουτί θεωρείται κοινωνικά μη αποδεκτή. Στο πέπλο αυτό περιλαμβάνεται ένα ευρύ φάσμα παραδοσιακών συμπεριφορών για τον ανδρικό πληθυσμό, οι οποίες ενέχουν αρνητικές συνέπειες τόσο για το άτομο, όσο και για το κοινωνικό σύνολο. Ενδέχεται να επηρεάζουν το άτομο οδηγώντας στην άρνηση να ζητήσει βοήθεια ή να κλείνεται στον εαυτό του και να μην εκφράζει τα συναισθήματά του. Όμως, επηρεάζει και την κοινωνία στο σύνολό της, με τον μισογυνισμό, την ομοφοβία και την εκδήλωση βίας να αποτελούν μόνο μερικές από τις εκφάνσεις του ζητήματος.
Παρόλο που υπάρχουν πολλές πλευρές γύρω από το συγκεκριμένο θέμα, πολλές φορές αμελούμε να εξετάσουμε την επίδραση που έχει στον αντρικό πληθυσμό στον οποίο και αναφέρεται. Με την επιβολή συγκεκριμένων στερεοτυπικών στάσεων, οι άντρες μαθαίνουν από μικροί ότι πρέπει να ταιριάζουν σε ένα συγκεκριμένο πρότυπο. Πρέπει να φαίνονται σκληροί, να μην εκφράζουν τα συναισθήματά τους, γιατί θα φανούν αδύναμοι, να μην κάνουν δουλειές στο σπίτι, γιατί αυτό είναι γυναικεία ασχολία και πολλά άλλα. Φυσικά όλα αυτά τα πρότυπα πλάθουν άντρες μονοδιάστατους, συναισθηματικά απόμακρους, που διαρκώς βάζουν όρια στον εαυτό τους και τον περιορίζουν από το να εκφραστεί πλήρως. Όσοι δεν ανταποκρίνονται στο πρότυπο μπορούν να γίνουν αντικείμενα παρενόχλησης και κακομεταχείρισης από τους άλλους μέχρι να υπακούσουν και αυτοί στις κοινωνικές επιταγές.
Για όλους αυτούς τους λόγους και για πολλούς ακόμη, είναι αναγκαίο να μάθουμε στα αγόρια, από την παιδική τους ηλικία, σε μία διαφορετική, λιγότερο παραδοσιακή νοοτροπία. Εκφράστε ελεύθερα τα συναισθήματά σας, κλάψτε και χαρείτε, παίξτε με όποιο παιχνίδι σας αρέσει και ασχοληθείτε μελλοντικά με όποιο επάγγελμα σας γεμίζει, αγκαλιαστείτε και φορέστε ό,τι θέλετε! Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι και οι άντρες είναι πολύπλευρα πλάσματα, με διαφορετικές πτυχές. Πλάσματα με ανάγκες, σωματικές και ψυχικές, πλάσματα με φόβους και ανησυχίες που απλώς αποζητούν την αποδοχή και την αγάπη από το σύνολο. Αντί να τους βάζουμε σε καλούπια και σε νόρμες, ας τους αφήσουμε να εξελιχθούν και να πλάσουν το δικό τους είναι, χωρίς να πρέπει να απαντούν σε κοινωνικές επιταγές. Και με τον τρόπο αυτό θα καταστεί εφικτό, μέσα από ένα σκοτάδι που δεν μας σκεπάζει πια, να αναδυθούν συζητήσεις και προβληματισμοί για την αναγκαιότητα μιας εξερεύνησης και τοποθέτησης, τελικά, των ανδρών πάνω στην έμφυλη ταυτότητά τους με μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση.
Δεν είναι εύκολο να απαλλαγούμε από την τοξική αρρενωπότητα και να φτάσουμε αυτομάτως στην καταστροφή των στερεοτύπων γύρω από τον ρόλο των φύλων. Είναι σημαντικό, όμως, να κάνουμε την αρχή, έτσι ώστε ένα 5χρονο αγόρι να μην ανησυχεί πως, όταν μεγαλώσει, θα τελειώσουν οι αγκαλιές και οι χοροί ή να επιτρέψει στον εαυτό του να συνεχίσει να ονειρεύεται πως θα γίνει νοσοκόμος, χωρίς αυτό να ακούγεται περίεργο στα αυτιά του.
