Καραντίνα. Η λέξη που εισέβαλε τόσο βίαια στο καθημερινό μας λεξιλόγιο και έχει επιφέρει πρωτόγνωρες αλλαγές στην παγκόσμια κοινότητα, μιας και στην αρχή του 2020 φάνταζε σενάριο επιστημονικής φαντασίας ή θεωρία συνομωσίας ο αναγκαστικός περιορισμός τόσων εκατομμυρίων ανθρώπων στο σπίτι τους, προκειμένου να προστατευτούν από την πανδημία του κορονοΐου.
Το τι συμβαίνει στην διάρκεια της καραντίνας είναι ως έναν βαθμό προβλέψιμο και χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Μαραθώνιοι ταινιών, μαγειρικά πειράματα με επιτυχία ή λιγότερη επιτυχία, γυμναστική και διαλογισμός για κάποιους και βιβλία, επιτραπέζια και καφέδες μέσω βιντεοκλήσης για κάποιους άλλους. Όλα αυτά συνοδευόμενα από άγχος, φόβο και ανυπομονησία να λήξει αισίως αυτή η περιπέτεια για εμάς, τους φίλους, τους γονείς και -κυρίως- τις γιαγιάδες και τους παππούδες μας.
Τα λόγια χάνουν, όμως, το νόημά τους όταν πρόκειται να μιλήσουμε για την ζωή μετά την καραντίνα. Οι περισσότεροι ανυπομονούν για αυτήν την απελευθέρωση και την φαντασιώνονται σαν μια λυτρωτική, πλήρη επιστροφή στην προηγούμενη καθημερινότητά τους. Λες και τόσο καιρό κάποιος είχε σταματήσει τον χρόνο και τώρα ο ίδιος κάποιος θα πατήσει ένα κουμπί και όλα θα συνεχίσουν από εκεί που σταμάτησαν. Ίσως, στην πραγματικότητα, έχουμε ανάγκη να πιστέψουμε πως η ζωή μετά την πανδημία θα μας φέρει πίσω όλα εκείνα που μας πήρε χωρίς καμία προειδοποίηση, σαν να μας χρωστάει την ρουτίνα που απαρνηθήκαμε για χάρη της. Οι άνθρωποι, άλλωστε, τείνουν να ξεχνάνε τα άσχημα και να συνηθίζουν γρήγορα στην ευκολία της ελευθερίας.
Η αλήθεια, ωστόσο, είναι ότι η παγκόσμια κρίση που βιώνουμε θα αλλάξει ριζικά εμάς και τον κόσμο που θα μας περιβάλλει. Και ενώ πολλές από αυτές τις αλλαγές ήταν αναμενόμενες να συμβούν στο μέλλον, η έκτακτη αυτή κατάσταση τις επιτάχυνε ραγδαία, με συνέπεια η ανθρωπότητα να μην είναι έτοιμη να τις αντιμετωπίσει!
Πέρα από τις αυτονόητες πολιτικοοικονομικές αλλαγές που θα λάβουν χώρα παγκοσμίως, και για τις οποίες πολλοί θεωρητικοί έχουν καταθέσει τα δικά τους σενάρια, είναι σίγουρο ότι θα παρατηρηθούν αλλαγές και στον καθένα από εμάς ξεχωριστά. Πόσο θα μοιάζει άραγε ο εαυτός μας πριν και μετά την πρωτοφανή διαδικασία της καραντίνας:
Αρχικά, μετά το τέλος αυτού του πειράματος, οι άνθρωποι θα στραφούν περισσότερο στην επιστήμη. Η δοκιμασία της καραντίνας δημιούργησε την ανάγκη να πιστέψουμε σε κάποιον που έχει να μας δώσει απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα που μας δημιουργούνταν όσο ήμασταν κλεισμένοι στους τέσσερις τοίχους. Ίσως πλέον γίνουν “influencers” περισσότεροι άνθρωποι με επιστημονικό υπόβαθρο και χαθούν από το προσκήνιο όσοι φάνηκαν να απέχουν από την διεθνή μάχη απέναντι στον κορονοϊό. Αντιληφθήκαμε, με λίγα λόγια, πως η ανθρωπότητα έχει ανάγκη από την συνεχή παρουσία όσων κατέχουν την γνώση και μπορούν να την μεταδώσουν με στόχο το κοινό καλό, και όχι από όσους αναλώνονται στην αέναη και ανούσια αυτοπροβολή.
Σε ένα πιο προσωπικό επίπεδο, στο χρονικό σημείο μετά καραντίνας θα εκτιμάμε λίγο περισσότερο τον εαυτό μας και κάθε προηγουμένως ασήμαντη συνήθεια μας. Μια βόλτα με το αυτοκίνητο, μια ουσιαστική συζήτηση, ένα ωραίο τραγούδι, μια αγκαλιά από τα δύο μέτρα ή ένα τρυφερό μήνυμα. Θα αγαπήσουμε λίγο περισσότερο εκείνους για τους οποίους φοβηθήκαμε και εκείνους που φοβήθηκαν για εμάς. Θα σταματήσουμε να λέμε «από αύριο» και θα εκμεταλλευόμαστε κάθε ημέρα σαν από την επόμενη να ξεκινάει μια νέα καραντίνα. Θα ακούμε το σώμα μας και τις ανάγκες του και θα αφιερώνουμε λίγο περισσότερο χρόνο να κατανοήσουμε τον εαυτό μας, γιατί πολύ απλά έτσι μας έμαθε η καραντίνα.
Σίγουρα, η πρώτη ημέρα ελευθερίας δεν θα φέρει μόνο ζωντανά χρώματα και θετικές σκέψεις. Αναπόφευκτα, η πραγματικότητα που βιώσαμε θα έχει αφήσει και ένα σκοτεινό στίγμα στον καθένα ξεχωριστά και σε όλους μας μαζί. Μια σκέψη ότι μπορεί το τέλος της καραντίνας να μην σηματοδοτεί λήξη συναγερμού αλλά μια προσωρινή παύση πυρός που μας αφήνει σε εκείνο το μετέωρο σημείο μεταξύ της ουδέτερης ζώνης και του πεδίου μάχης.
Η καραντίνα έγινε πια λέξη γνώριμη. Και αν σύντομα την αφήσουμε πίσω, θα την επαναφέρουμε συχνά στην μνήμη μας, γιατί μπορεί να μας πήρε πολλά αλλά μας έδωσε άλλα. Μας έδωσε την υγεία μας και τους ανθρώπους μας, αλλά και την πίστη ότι ο άνθρωπος μπορεί πραγματικά να καταφέρει όσα θεωρούσε προηγουμένως αδύνατα. Γιατί όπως είπε ο ισραηλινός δημοσιογράφος και συγγραφέας Γιουβάλ Νόα Χαράρι «Ναι, η καταιγίδα θα περάσει, η ανθρωπότητα θα επιζήσει, οι περισσότεροι από εμάς θα είμαστε ακόμα ζωντανοί – αλλά θα κατοικούμε σε έναν διαφορετικό κόσμο».