Welcome to my TEDx Talk Ep.1: Μα εγώ ακόμη τολμώ να ονειρεύομαι

Όταν ήμαστε μικρά παιδιά, συχνά ξυπνούσαμε μέσα στη νύχτα από κάποιο άσχημο όνειρο· δράκοι, τέρατα, μάγισσες ήταν μονάχα λίγες από τις σκέψεις που μας σήκωναν το βράδυ. Η μητέρα μας μας χάιδευε τα μαλλιά, λέγοντάς μας καθησυχαστικά «ένα κακό όνειρο ήταν, πάει, πέρασε», και εμείς κλείναμε ξανά τα μάτια μας, ελπίζοντας πράγματι να περνούσε. Και, για αρκετά χρόνια στις ζωές μας, η λέξη «όνειρο» είχε αυτή μόνο τη σημασία.

Σιγά σιγά, ήρθε στο προσκήνιο κάτι ακόμη. «Το όνειρό μου είναι να γίνω γιατρός» λέγαμε, αλλάζοντας κάθε φορά την ταυτότητά του ανάλογα με την ηλικία που μας γινόταν η αντίστοιχη ερώτηση. Και έτσι, έπαψε πια να σχετίζεται μόνο με τον ύπνο μας κι έγινε κάτι που βλέπαμε και με ανοιχτά μάτια· ένας ενδόμυχος πόθος, ένας στόχος, μια επιθυμία, μια βαθιά επιδίωξη.

Το πότε έγινε κάτι παραπάνω, δεν το αντιλήφθηκα. Κάποια στιγμή, μερικά χρόνια πριν, συζητούσα με κάποιον για τα όνειρα και το θέμα στράφηκε στο ποιος ακριβώς είναι ο ορισμός τους. Μετά από μια γρήγορη αναζήτηση, έπεσα πάνω σε κάτι που μου τράβηξε την προσοχή. Δίπλα στις έννοιες της διαδοχής παραστάσεων, αισθημάτων και συναισθημάτων που εμφανίζονται στο νου κατά τη διάρκεια του ύπνου και της σημαντικής για κάποιον επιδίωξης, δέσποζε ένας άλλος, τρίτος ορισμός ο οποίος με παραξένεψε. Στόχος απραγματοποίητος, άπιαστος, δημιούργημα της φαντασίας, πλάνη είδα τις λέξεις να γράφουν και τα αισθήματά μου μετατράπηκαν σε ένα τεράστιο βάρος, το οποίο με τη σειρά του κάθισε στο κέντρο του στήθους μου. Ποιος ήταν αυτός που τόσο αυθαίρετα μας είχε επιβάλει να θεωρούμε τα όνειρα απραγματοποίητα; Πώς γίνεται να είχαν καθοριστεί τα όρια για κάτι τόσο σχετικό για τον καθένα μας, όσο το τι θεωρούμε πραγματοποίηση των στόχων μας; Όσο δύσκολα επιτεύξιμες κι αν φάνταζαν αρκετές φορές οι επιθυμίες, πώς ήταν δυνατόν να μας ζητούσαν να τους φορέσουμε μια ταμπέλα τόσο απόλυτη;

Αυτή η τρίτη σημασία της λέξης «όνειρο» δεν υπολόγιζα ποτέ ότι θα με «χτυπήσει» τόσο βίαια. Αντί να παραιτηθώ, όμως, και να δεχτώ ό,τι τόσο εύκολα κάποιοι άλλοι είχαν αποφασίσει για εμένα, προσπάθησα να σκεφτώ· γιατί;

Η πρώτη απάντηση που μου ερχόταν στο μυαλό ήταν, φυσικά, η γνωστή στον καθένα από εμάς: ο φόβος. Ο φόβος είναι αυτό το οποίο μας οδηγεί στο να πάψουμε να πράττουμε και να αρχίσουμε να κρύβουμε κάθε επιθυμία μας μέσα μας. Ο φόβος με τις διάφορες του μορφές: αυτός της αποτυχίας, αυτός της λάθος επιλογής, αυτός της κατάκρισης από τους γύρω μας. Όταν ήμουν μικρότερη, αυτή ήταν η εξήγηση που έδινα στον εαυτό μου και αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο ήταν το πρώτο πράγμα που έσπευσα να κατηγορήσω για τη δειλία των ανθρώπων. Όμως, αν ήθελα να είμαι δίκαιη, δεν ήταν πάντα αυτό που σταματούσε τους ανθρώπους από το να κάνουν πράξη τα όνειρά τους -όμως, τότε, δεν το ήξερα.

Έχοντας, τώρα πια, αυτά στο μυαλό μου, ρώτησα άλλους να μου πουν ποιο είναι το απραγματοποίητο όνειρό τους και τι τους σταματάει από το να το πετύχουν.

Ο Χ. μου είπε: «αυτό που θα ήθελα πραγματικά να ζήσω είναι προσωπική ελευθερία! Θα ήθελα να μπορώ να εκφράζω την σεξουαλικότητα και κατ’ επέκταση ολόκληρη την προσωπικότητά μου, χωρίς να φοβάμαι ή να νιώθω άσχημα γι’ αυτή. Και στο συγκεκριμένο θέμα δεν είναι άλλοι, παρά οι δικοί μας άνθρωποι που πολλές φορές μας εμποδίζουν, με τις αντίθετες στερεοτυπικές απόψεις τους, με τα περιφρονητικά και αποδοκιμαστικά τους σχόλια. Ένα απραγματοποίητο όνειρο, λοιπόν, είναι μια μέρα να μπορώ να είμαι ο εαυτός μου, κάτι τόσο απλό, μα τόσο δύσκολο όταν είμαι κοντά τους».

Η Β. μου ανέφερε: «πάντα ήξερα ότι θα μου άρεσε να ασχοληθώ με κάτι καλλιτεχνικό. Στα 19-20 κατέληξα στη φωτογραφία και στη σκηνοθεσία. Δυστυχώς όμως σπουδάζω σε μια σχολή που ανήκει σε τελείως διαφορετική κατηγορία και απορροφά όλο το χρόνο μου. Ή, τουλάχιστον, θα ήθελα βασικά να είναι έτσι τα πράγματα. Ουσιαστικά, ρίχνω το βάρος της ευθύνης στη σχολή και όχι στην άγνοια που έχω για το πώς να ξεκινήσω, στο φόβο στην έλλειψη επαφών και εξοπλισμού. Ίσως να φταίει το ότι αρνούμαι να ζητήσω βοήθεια. Ίσως ένας άλλος παράγοντας να είναι και η αβεβαιότητα. Ίσως και όχι. Μπορεί η οικονομική κρίση, η πανδημία, ο πόλεμος, η ακρίβεια να είναι ουσιαστικά τα δεκανίκια μας στην κατάρρευση των ονείρων μας».

Η Λ. μου είπε: «απραγματοποίητο μεν, όχι για πολύ ακόμα δε, το δικό μου όνειρο είναι να μπορώ να στηριχτώ στα πόδια μου και να μπορώ να συντηρώ τον εαυτό μου. Ψυχικά είμαι ήδη εκεί, αλλά πιστεύω θα είμαι ένα βήμα πιο κοντά στο να ολοκληρωθώ σαν άνθρωπος, όταν θα έχω την δουλειά που θα με ικανοποιεί και θα με στηρίζει στα μετέπειτα όνειρα μου. Προς το παρόν, είμαι πρώην φοιτήτρια και, πλέον, άνεργη».

Δε θα σας χαϊδέψω, λοιπόν, τα αυτιά, ούτε θα αναφέρω όλα τα κλισέ του στυλ «αν το πιστέψεις πολύ, θα το καταφέρεις» ή «το μόνο σου εμπόδιο είσαι εσύ». Γιατί, μεγαλώνοντας, συνειδητοποίησα ότι ύπουλος εχθρός που τραυματίζει τα όνειρα και σκοτώνει τις επιθυμίες δεν είναι μονάχα ο φόβος. Εν δυνάμει εχθροί των ονείρων μας είναι σχεδόν τα πάντα γύρω μας. «Πολύ απαισιόδοξο ακούγεται αυτό» θα μου πείτε, αλλά θα εξηγήσω. Είναι πολλά αυτά που μπορούν να σταθούν εμπόδιο σε όσα επιθυμούμε· οικονομικοί παράγοντες, επαγγελματικές υποχρεώσεις, θέματα υγείας, συγγενείς και φίλοι είναι μερικά μόνο από τα παραδείγματα του τι μπορεί να μας μετατρέψει σε παθητικά όντα, που τολμούν μονάχα να σχεδιάσουν τις επιθυμίες τους και όχι να δράσουν για να τις πετύχουν. Ναι, οι καταστάσεις δε θα μας ευνοούν πάντοτε. Κι αυτό είναι μία αλήθεια που δύσκολα αλλάζει.

Αλλάζει, όμως, η στάση που θα κρατήσουμε. Γι’ αυτό, λοιπόν, αντί να φυλακίζουμε τα όνειρά μας στο σκοτάδι, περιμένοντας τις συνθήκες να αλλάξουν, μπορούμε να δουλέψουμε ενάντια στις συνθήκες, ώστε αυτές να αλλάξουν εξαιτίας μας. Να μετατρέψουμε το απόλυτο απραγματοποίητο σε κάτι σχετικό και προσωρινό. Και στο τέλος, να αφήσουμε τα εμπόδια τόσο πίσω, που θα μοιάζουν απλές κουκίδες σε ένα χάρτη φτιαγμένο από φως, με σταθμούς όσα ονειρευτήκαμε.

Τα αρχικά των ονομάτων χρησιμοποιήθηκαν για τις ανάγκες του άρθρου και είναι φανταστικά. Δεν υπάρχει καμία συσχέτιση με την πραγματικότητα. Οι φόρμες, στις οποίες το κοινό δίνει τις απαντήσεις του, είναι και θα παραμείνουν ανώνυμες.

Παρόμοια Άρθρα

Osmosis - TEDx AUTH
Περισσότερα
The Cleaningans - TEDx AUTH
Περισσότερα
lets-talk-about-comedy
Περισσότερα